Prije nekoliko dana napustio nas je Zef Dedivanović – čuveni Joksim iz “Đekne”. Oduvijek mi je prva asocijacija na Joksima ona scena kad mu Radosav traži pare za konja kog mu je prodao, a on odgovara: “Eve mene tašna, eve mene mašna, šemšir mi na glavu, službeno sam lice, u opštinu radim, štembilj mi pri ruci”.
(Radosav odgovara: “Jadne države, na šta joj je štembilj spao”). Književnost je kroz cijelu svoju istoriju često opisivala sitnog činovnika, poniznog pred vlašću, a lukavog i prepredenog prema slabijima, ali je Živko Nikolić u Joksimu nadmašio čak i majstore ruskog realizma.
Pojava bahatog partijskog poltrona koji se zaklinje riječima “službe mi moje” tada nam je izgledala kao parodija.
Danas, prepoznajući ozbiljnost iza parodije, prisjećam se još jedne scene. Radosav, sad već bijesan, opet tražeći svoj novac, dolazi pred Joksimovu kuću, a ovaj, uplašen, govori: “Đe mi je sad patrola? Đe je milicija? Država je napadnuta!”
Zvuči poznato?
Joksimu smo se smijali, ali on je bio jedini u selu. Sad više nije smiješno. A pošto smo trenutno svi u ulozi opljačkanog i prevarenog Radosava, možemo samo ponoviti njegovu repliku:
“Pogle državice! Kuku mene za njom!”
Bojan Milićević
Ostavi komentar