Srpska pravoslavna crkva slavi Krstovdan kao uspomenu na prve hrišćane koji su primili vjeru na početku hrišćanske propovijedi. Praznik se vezuje za slavu krštenja Gospoda Isusa Hrista kao i za dan posvećen svetom Jovanu Krstitelju koji ga je krstio u rijeci Jordanu.
Krstovdan se obilježava uoči Bogojavljenja, prvi je dan nakon Božića kada vjernici ponovo poste, bez obzira na to na koji dan u nedelji „pada“. A vjernici bi sutra trebalo da se pridržavaju strogog posta. “Ko se krstom krsti, taj Krstovdan posti”, kaže izreka.
Dan treba provesti na hljebu i vodi, dok je hrana životinjskog porijekla strogo zabranjena. Dozvoljeno je jedenje grožđa, dok je drugo voće zabranjeno. Na Krstovdan su se, tvrde istoričari, ranije jeli i ostaci badnjedanskog pasulja.
U pravoslavnim hramovima se na zimski Krstovdan služi liturgija Svetog Jovana Zlatoustog, uz ritual osvećenja vode. Moli se da voda bude na izbavljenje od grijehova, za iscjeljenje i očišćenje duša i tijela, na osvećenje srca i uma i na svaku izvrsnu korist, da ona bude voditelj u vječni život i odgoni svaki nasrtaj vidljivih i nevidljivih neprijatelja.
Krstovdanska voda se dijeli vjernicima i, slično kao za Bogojavljanje (19. januar), čuva se u kući tokom cijele godine zarad zdravlja i napretka doma.
U nekim krajevima naše zemlje postoji običaj da se uoči praznika krst stavi u vodu i unese u crkvu. Ako se krst zaledi, vjeruje se da će godina biti rodna i zdrava, a ako se to ne dogodi, biće oskudna i bolešljiva.
Dovoljno je ponijeti krstovdansku vodu u manjoj boci, i čuvati je tokom godine, koristeći je u izuzetnim prilikama.
U pojedinim dijelovima naše zemlje poštuje se običaj da se na zimski Krstovdan opere sav veš i očisti kuća.
Za Krstovdan se vezuju i vjerovanja o predskazanju vremena. A vjerovanje kaže: vjetar koji duva na Krstovdan duvaće najčešće tokom godine. U Sremu se govorilo da se ovoga dana vjetrovi krste, odnosno ukršatju i duvaju jedan drugome u susret pa koji nadjača.
Dvanaest dana, računajući od Božića do Krstovdana, predstavljaju 12 mjeseci godine koja dolazi, pa kakvo je vrijeme kog dana takvo će biti u mjesecu koji tom danu odgovara.
Nakon Krstovdana i Bogojavljenje slavi se Sveti Jovan (20.januar), koji je krsna slava velikog broja vjernika u našoj zemlji.
Ostavi komentar