Na današnji dan navršava se 29 godina od strijeljanja rumunskog diktatora Nikolaja i njegove supruge Elene Čaušesku koji su odlukom vojnog suda strijeljani na Božić 25. decembra 1989 godine.
Nikolaj Čaušesku je bio predsjednik Rumunije od 1965. sve do svoje smrti, 1989, kada je strijeljan. Suđenje i izvršenje kazne su snimljeni video-kamerom. Snimak je munjevitom brzinom obišao svijet, a rumunska televizija ga je prikazala nekoliko dana kasnije.
On je ušao u istoriju kao posljednji komunistički evropski šef države koji je srušen sa vlasti i strijeljan s čime je označen kraj dotadašnje ideološke podjele svijeta.
Neredi u Rumuniji izbili su 17. decembra 1989. kada se na noge digao Temišvar zbog zlostavlja protestantskog sveštenika Lasla Tekeša koji je bio istaknuti krtičar Čaušeskua.
Pobuni su se pridružili i fabrički radnici, a lokalni vojni garnizon je bio nemoćan da se odupre pobuni, pa su u ovaj grad upućene dodatne vojne jedinice. Za to vrijeme Čaušesku se u Bukureštu obraćao stotinama hiljada ljudi na jednom od brojnih mitinga protiv zavjerenika i plaćenika.
Na obećanje o povećanju plata i penzija masa je krenula da zviždi i negoduje, počele su da se uzvukuju parole: “ Dole komunizam, Dole partija, Hoćemo slobodu“. Ubrzo potom uslijedili su sukobi i ulične borbe između tajne policije Sekuritate i naroda kome se ubrzo vojska pridružila.. Na ulice su izašli i tenkovi, a stotine ljudi su poginuli u vatrenom obračunu sa tajnom policijom. Demonstranti su uspjeli da 22. decembra provale u predsjedničku palatu iz koje je bračni par Čaušesku helikopterom pobjegao do Trgovišta sa nadom da će spas naći u lokalnoj kasarni. Međutim diktator i njegova žena postali su zarobljenici jer je garnizon prešao na stranu naroda i novu revolucionarnu vlast obavijestio o zarobljavanju Čaušeskua.
U uzavreloj atmosferi teško je bilo odlučiti šta uraditi sa sudbinom Čaušeskua i njegove supruge. Odluka je pala da to uradi Vojni sud. Vojnim helikopterima tog 24. decembra u Trgovište su odletjeli ministar odbrane Stankulesku, pukovnici Gica Popa i Jon Nestor kao i vojni tužilac Dan Vojnea, zapisiničar ,advokat, dva kamermana i kapetan sa 8 vojnika.
Suđenje je započelo 25. decembra i trajlo je nevjerovatnih sat vremena, a odluka o presudi samo 10 minuta. Inače kamera je sve vrijeme snimala tok suđenja pa i trenutak odvođenja bračnog para i sam čin strijeljanja.
Bračni par Nikolaj i Elena koji su na vlasti bili od 1965 godine strijeljani su u krugu kasrane u Trgovištu tačno u 15 časova 25. decembra, a vojni ljekari su konstatovali smrt bračnog para i oni su zatim sahranjeni.
Tačan broj žrtava u Rumunskoj revoluciji nije nikada tačno preciziran i on je predmet i dalje spekulacija u istorijskoj i političkoj literaturi. Navodno cifra se kreće oko 1.104 poginula i 3.352 ranjena, ali kod nekih autora taj broj raste skoro do 5.000, pa i nevjerovatnih 12.000 ljudi.
Narednog dana pošto su tela bračnog para Čaušesku sahranjena ukinut je jednopartijski sistem, a 14 dana kasnije ukinuta je i smrtna kazna u Rumuniji.
Izvor: Kurir
Be the first to comment