Prije dvije godine Jovana Kureljušić je živjela u Vojvodini, imala solidan posao u Novom Sadu, putovala je i bezbrižno provodila djevojačke dane. A onda se sve okrenulo tumbe.
Promijenila je prezime i adresu, napustila posao i preselila se na selo u drugoj državi. Tako su joj se, kaže, ostvarili snovi.
Ali, spletom okolnosti, Jovani Kureljušić (37), djevojački Marić, dogodilo se i nešto na šta nikad nije ni pomišljala: postala je zamjenica načelnika opštine.
Ustvari, u posljednjih nekoliko mjeseci, Jovana vodi malu i siromašnu opštinu Kupres u Republici Srpskoj. Nije to lak posao, a ona ga radi volonterski. Nije zaposlena u opštinskoj upravi, prima samo naknadu od 300 KM mjesečno.
– Nažalost, načelnik opštine Gojko Šebez je doživio težak moždani udar, pa nije u mogućnosti da obavlja dužnost. Otkad je on na bolovanju, ja ga zamjenjujem. Nemam iskustva, nikad se nisam bavila politikom, niti javnom upravom, ali snalazim se nekako – kaže Jovana.
A snalazi se prilično dobro. Potrudila se da Kupres RS, ruralna opština koju čini nekoliko planinskih sela, dobije prvo dječije igralište. Prvi put, od osnivanja opštine ovde je osnovana folklorna grupa, koju vodi koreograf iz susjednog Šipova. Velika je to radost za desetak mališana i isto toliko žena iz kupreških sela, u kojima nema nikakve zabave.
Jovana je trenutno zauzeta i zbrinjavanjem jedne teško bolesne bake koja nema nikakvih primanja, niti djece koja bi brinula o njoj.
– Imamo mnogo starog nezbrinutog svijeta, veliki je to problem – kaže Jovana.
Svaki problem ovde je veliki. Opština Kupres RS je najsiromašnija lokalna zajednica u BiH. Imaju, po popisu, svega 300 stanovnika, a njih oko 200 živi u ovom mestu. Privrede ovde, faktički, nema: sve se svodi na poljoprivredna gazdinstava, jednu malu kafanu sa prodavnicom i jedan odjel šumarije.
Opštinski budžet za 2021. iznosi preskromnih 440.000 KM, a ranijih godina je znao biti i skoro duplo manji. Poređenja radi, više bi za godinu dana zaradilo dvadesetak prosječno plaćenih inženjera, nego što „zaradi“ cijela ova opština.
Nije ni čudo što je, u takvim uslovima, svaka, pa i najmanja investicija, pravi poduhvat.
– Ovde ljudi žive isključivo od poljoprivrede i stočarstva, a od poljoprivrednih kultura ovde, na nadmorskoj visini od 1.200 metara, uspijeva uglavnom krompir. Kad bismo nabavili jednu mašinu za okopavanje krompira, pa da je mještani koriste na smjenu, bilo bi to veliko olakšanje za njih – kaže Jovana. Ta mašina košta oko 1.000 KM.
Ova opština nema ni policijsku stanicu, ni pravu prodavnicu, ni kiosk, ne radi čak ni ambulanta, u koju je ranije povremeno dolazio ljekar. Ali, najgore je što nemaju vodovod. Ovo je bezvodan kraj, a bunari, iskopani na imanjima, nisu dovoljni ni za potrebe porodica, a kamoli za napajanje stoke.
– O izgradnji vodovoda, za sad, ne možemo ni da razmišljamo. To je milionski projekat, otkud nam toliki novac – kaže Jovana.
A otkud Jovana na Kupresu? Za sve je kriva ljubav: prema zavičaju predaka i prema suprugu Drašku.
Rođena je u Bugojnu, a Jovanin otac je sa Kupresa, upravo iz Novog Sela, gdje je danas sjedište opštine Kupres RS, nastale nakon Dejtonskog mirovnog sporazuma.
Marići su 1990. godine, kad je Jovana imala šest godina, odselili u u Futog. Jovana je u Vojvodini završila srednu Hemijsku školu, započela studije tehnologije, a potom se zaposlila u prehrambenoj industriji u Novom Sadu. Imala je solidnu platu, dovoljnu i za putovanja, šoping, zabavu. Ali nije sve u parama!
Jovana priznaje da nikad nije postala prava Vojvođanka. Srce ju je vuklo u zavičaj Marića. Još od djetinjstva, ljeta je provodila kod babe i dede i sanjala da se preseli na Kupres, u selo na kraju Krajine.
– Volim ovo mjesto, priroda je ovde predivna. Volim životinje, uživam da pijem kafu i gledam u zelene predele i planinsko nebo. Ovde sunce ljepše sija. Ovde se ljudi više šale i iskrenije smiju – kaže Jovana.
Kada je upoznala ljubav svog života, Kuprešaka Draška Kureljušića, sve su se kockice poklopile.
Kad je odlučila da se uda i odseli u selo, nadomak mnogo poznatijeg gradića Kupresa u FBiH, neke njene prijateljice su joj govorile da je ćaknuta! Ali, ona se nije osvrtala na to, pogotovo što su je, u njenom neobičnom naumu, podržali roditelji, koji takođe žele da se vrate u zavičaj, čim se dokopaju penzije.
– Ne znam šta život nosi, ali želim da ostanem ovde, da osnujem svoje malo poljoprivredno gazdinstvo i farmu koza. Iako suprug i ja imamo kuću u Banjaluci, ne namjeravamo da se selimo – kaže Jovana.
Već je smislila i ime svog gazdinstva: zvaće se Julka, po njenoj hrabroj i humanoj baba – tetki, Julki sa Kupresa, koja je Jovani uzor.
Do sada je Jovana ostvarila sve što je naumila. Neće joj se, sigurno, ni to oteti.
Njenu upornost i posvećenost svojoj zajednici prepoznala je i Fondacija Fridrih Ebert u BiH, koja ju je uvrstila u projekat „Žene čuvarke zelene Krajine“.
Poklonite nam knjige, da djeca čitaju
Školarci iz Kupresa u RS odnedavno, zahvaljujući zamjenici načelnika, dobijaju đački časopis „Ježurko“, o trošku lokalnog budžeta. U toku su i pripreme za osnivanje mjesne biblioteke sa čitalačkim klubom.
– Djeca i mladi ovde nemaju naviku da čitaju, a nije ni čudo što je tako, jer naprosto nisu imali priliku za to. Ovde u selu nemamo čak ni kiosk za novine, a kamoli knjižaru ili bibilioteku – kaže Jovana Kureljušić.
Otkako mališani osnovci dobijaju „Ježurka“, tvrdi Jovana, ispostavilo se da itekako uživaju u čitanju priča.
– Želja nam je da osnujemo biblioteku, a u tome bi nam bila dragocena pomoć institucija i pojedinaca, koji bi nam poklonili knjige. Najpotrebnije su nam knjige za djecu, kako bi mališani od malih nogu stekli naviku da čitaju – kaže Jovana.
Ona dodaje da djece i mladih u ovoj opštini nema mnogo i da im upravo zato treba posvetiti pažnju.
– Imamo 11 đaka u našoj osnovnoj školi, 15 predškolske dece i četiri srednjoškolca – kaže Jovana.
Izvor: blic
Ostavi komentar